چرا منسوجات بازیافت پذیر ؟
مبحث منسوجات بازیافت پذیر در سال های اخیر بیشتر از قبل مورد توجه قرار گرفته است . وقتی از منسوجاتی که قدیمی شده یا تبدیل به ضایعات شده اند استفاده میکنیم تا با روشهای خاص آنها را دوباره تبدیل به منسوجات قابل استفاده کنیم به این محصولات ، منسوجات بازیافت شده میگویند.
ایده اصلی بازیافت منسوجات از کی و چگونه مطرح شد ؟
در چند مقطع زمانی جهان با شرایط بحرانی در زمینه تامین منسوجات و گاهی امحا آنها مواجه شد که نهایتا منجر به چاره اندیش جهت بازیافت آین منسوجات برآمد. چند مقطع مهم را در زیر یادآور میشویم.
- کمبود منابع وجود داشت: در قرن هجدهم، جنگ ناپلئونی باعث شد که کمبود پشم خام پیش بیاید و نیاز شد که الیاف پشمی را دوباره به نخ تبدیل کنند
- زبالههای منسوجات زیاد شد: وقتی در سال ۲۰۱۸، جهان با بیش از ۱۷ میلیون تن زباله منسوجات انباشت شده مواجه شد به این نتیجه رسید که صنعت پوشاک یکی از بزرگترین آلودهکنندههای محیط زیست است و باید برای این موضوع به فکر یک راه چاره باشد.
- روند مصرف تغییر کرد: با افزایش طرفداران مصرف لباسهای ارزان و فصلی (fast fashion) در سال های اخیر ، عمر لباسها کوتاه شده و در نتیجه ضایعات و دورریز لباس ها افزایش یافت . با شکل گیری این روند برای جلوگیری از انباشت ضایعات منسوجات نیازمند تغییر به سمت چرخهای پایدار و بازگشتپذیر شدیم.
لطفا مقالات زیر را هم مطالعه بفرمایید
از مزرعه پنبه تا پارچه فروشی ، پارچه چگونه تولید میشود
چرا حوله های هتلی سفید هستند ؟
چرا این روزها از منسوجات بازیافت پذیر بیشتر مورد توجه واقع شده است ؟
مزایای متعددی در استفاده از منسوجات بازیافت پذیر وجود دارد. اما برجسته ترین آنها موارد زیر هستند
- کاهش آلایندگی محیط زیست و انتشار گازهای گلخانهای را به همراه دارد . برخی از الیاف بازیافت شده مانند پلیاستر بازیافت شده میتوانند تا 32 درصد کمتر از الیاف تازه انتشار گاز دهند.
- کاهش آلایندگی آب ، اگر منسوجات به نحوی بازیافت شوند که نیاز نباشد دوباره رنگرزی شود این کار تاثیر بسیار زیادی در جلوگیری آلودگی آب خواهد داشت . چون فرآیند رنگآمیزی منسوجات نیاز به آب زیاد دارد و آب خروجی حاوی مواد شیمیایی و فلزات سنگین است که منابع آب را آلوده میکند.
- صرفه جویی در منابع ( مانند نفت ، پنبه و چوب ) و انرژی مورد نیاز برای تولید الیاف جدید را فراهم میکند
- ارزش اقتصادی و اجتماعی دارد و میتواند منجر به ایجاد فرصت های شغلی و کسب درآمد شود
- بازیافت منسوجات باعث رشد خلاقیت در طراحی و ساخت لباسهای جدید با الگوها و بافتهای متفاوت می شود. همچنین، بازار برای برندهایی که محصولات بازیافت پذیر تولید میکنند رقابتپذیرتر و پایدارتر میشود .
تولید و عرضه منسوجات بازیافت پذیر به چه روش هایی صورت می پذیرد ؟
- روش باز فروش : در این روش منسوجاتی که از طرف عده ای کنار گذاشته شده اند جمع آوری شده و آن تعدادی که باز هم قابل استفاده هستند از بینشان جدا میشود و تحت عنوان جنس دست دوم به افراد کم بضاعت با قیمت پایینتر عرضه میشود یا اینکه به سازمانهای خیریه داده شده و آنها این لباس ها را بین فقرا تقسیم میکنند. این باعث میشود تا این لباس ها دوباره به چرخه استفاده برگشته و از تولید ضایعات جلوگیری شود
- بازیافت مکانیکی : در این روش، پارچههای منسوجات به صورت دستی خرد شده و الیاف آنها از هم جدا میشوند. سپس الیاف با نوع دیگری از الیاف ترکیب شده و به نخ تبدیل میشوند که میتوان از آنها پارچه جدید بافت. این روش برای منسوجات پنبهای بسیار رایج است
- استفاده مجدد در منسوجات جدید upcycling : در این روش از منسوجات قدیمی که قابل استفاده هستند با ایجاد تغییراتی در منسوجات جدید استفاده میشود . برای مثال، چادر قدیمی ممکن است به کوله پشتی یا کلاه تبدیل شود .
- بازیافت شیمیایی downcycling : در این روش منسوجات قدیمی بوسیله روش های شیمیایی یا زیست شیمیایی به سطح مولکولی تجزیه شده و از باقی مانده آن برای تولید منسوجات جدید استفاده میشود
چه برندهای معروفی از بازیافت منسوجات برای تولید محصولات خودشان استفاده میکنند ؟
- H&M : این برند معروف از الیاف بازیافت شده توسط شرکت Renewcell استفاده میکند که قادر است پنبه قدیمی را به الیاف جدید تبدیل کند .
- Levi’s : این برند مشهور جین از همان الیاف بازیافت شده Renewcell برای تولید برخی از محصولات خود مانند 501s استفاده میکند .
- Outerknown : این برند برای لباسهای ساده و راحت خود از 90 درصد الیاف آلی، بازیافت شده یا بازسازی شده استفاده میکند .
- Patagonia : این برند زیست محیطی برای لباسهای ورزشی و کوهنوردی خود از الیاف بازیافت شده مانند پشم، پلیاستر و نایلون استفاده میکند .
- PANGAIA : این برند برای لباسهای راحت و رنگارنگ خود از الیاف بازسازی شده مانند پلیاستر، نایلون و آببطریهای پلاستیک استفاده میکند .
ازکجا متوجه شویم که منسوجات بازیافت پذیر بوسیه مواد بازیافتی تولید شده اند ؟
برای شناسایی منسوجات بازیافت پذیر میتوانیم از چند نشانه استفاده کنیم .
- برچسب محصولات : در استاندارد های بین المللی پوشاک علایم و برچسبهایی طراحی شده که نشان میدهد آیا این محصول از بازیافت منسوجات تولید شده است یاخیر. مثلا در برند Patagonia آنها مشخص میکنند که چند درصد الیاف یک محصول از مواد بازیافتی تولید شده است .
- گواهینامه های بین المللی : برخی از سازمانهای بینالمللی گواهینامههای بازیافت را به برندهایی که از منسوجات بازیافت پذیر استفاده میکنند، اعطا میکنند. به عنوان مثال، گواهینامه Global Recycled Standard (GRS) یا Recycled Claim Standard (RCS).
- بافت و ظاهر منسوجات : برخی از منسوجات بازیافت پذیر دارای بافت و رنگ خاصی هستند که از تجزیه و ترکیب الیاف قبلی ناشی میشود. به عنوان مثال، الیاف بازیافت شده از پلاستیکهای دریایی دارای رنگهای غیر یکنواخت و بافت نرم هستند.
تاثیر استفاده از لباس های بازیافتی بر روی پوست بدن انسان چیست ؟
تاثیرات آن میتواند مختلف و متفاوت باشد . گاهی افراد بخاطر وجود الیاف مصنوعی در منسوجات دچار بعضی التهابات پوستی میشوند و این ربطی به بازیافتی بودن یا نبودن این محصولات ندارد . پس اگر تابحال با لباس هایی که در آنها الیاف مصنوعی بوده است مشکلی نداشته اید نباید نگرانی بابت استفاده از منسوجات تولید شده با مواد بازیافتی که در آنها الیاف مصنوعی وجود دارد داشته باشید.